Türkiye, İstatistik Enstitüsü, 2016 yılının aynı dönemine göre % 54 daha yüksek olan domateslerin 2017 yılının ilk üç ayında 123 milyon dolara ihraç edildiğini belirtti. Rusya’ya domates toptan ithalat yasağını sürdüren Beyaz Rusya, alımlarında liderliğini koruyor.
Geçen yıl Ocak-Mart döneminde, yaklaşık 80 milyon dolar değerinde domatesin ihraç edildiği kaydedildi. 2017 yılının ilk çeyreğinde, 32,4 milyon dolar değerindeki çoğu Türk domatesleri Beyaz Rusya’ya gönderildi. Bunu 18 milyon dolar ile Romanya, 11,8 milyon dolar ile Polonya ve 7,6 milyon dolar ile Irak takip ediyor.
Domates hasadının yarısından fazlası Türkiye’nin beş ilinde üretilmektedir. Domates üretiminin lideri, 2,4 milyon ton ile toplam ürünün % 19,1’ini oluşturan Antalya ilidir. Bunu Bursa, Manisa, İzmir ve Mersin izliyor.
Karşılıklı kısıtlamaların tarihi
Rusya, Türk Hava Kuvvetlerinin Suriye’deki Rus Su-24 saldırılarına tepki olarak 1 Ocak 2016’da Türkiye’den bir dizi ürün temin etme ambargosu getirdi. Ekim ayında Rusya Federasyonu hükümeti, iç piyasaya Türk taş ürünlerini ve narenciye verdiklerini kabul etti. Daha sonra, Türkiye’ye soğan, karnabahar ve brokoli, tuz ve deniz suyu, sakız ve karanfil arzı yasağı kaldırıldı. Dondurulmuş et ve sakatatın tavuk ve hindi, domates, salatalık, taze üzüm, elma, armut, çilekten Türkiye menşeli yasağı da kaldırıldı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmeler sonrasında mayıs ayı başında domates arzı konusundaki kısıtlamaların devam edeceğini belirten “karşılıklı ticarette kısıtlayıcı tedbirlerin kaldırılması yönünde kapsamlı bir karar” konusunda bir anlaşma yaptığını açıkladı. Bu konunun Rus üreticilerin maliyetlerinin telafi edildiği dönemle bağlantılı olduğunu açıkladı.
Rusya ve Türkiye, 22 Mayıs Pazartesi günü ticari kısıtlamaların karşılıklı olarak kaldırılmasına ilişkin ortak bir bildiri imzaladılar. Aynı zamanda, Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev, domates üzerindeki kısıtlamaların yürürlükte kalacağını doğruladı.