Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile St.Petersburg’da salı günü yaptığı görüşmede kararlaştırılan “Üçlü Mekanizma” Moskova’da ilk toplantısını yaptı.
Toplantıda varılan uzlaşmaya göre, Türk savaş uçakları aşağı yukarı 10 ay sonra tekrar Suriye’de IŞİD hedeflerine yönelik hava taarruzlarına katılabilecek.
Moskova’daki toplantıda MİT Müsteşarı Hakan Fidan başkanlığındaki Türk kurulunda, Dışişleri’nden Müsteşar Yardımcısı seviyesinde bir yetkili, Genelkurmay Karargâhı’ndan ve Harekât Başkanlığı’ndan bir askeri uzman yer aldı.
St. Petersburg’daki görüşmede alınan karar doğrultusunda kurulan ve Suriye konusu ile ilgili çalışacak mekanizmanın öncelikli gündemi, Türk savaş uçaklarının Suriye’de IŞİD’e yönelik hava operasyonlarına katılabilmesi.
Geçen yıl 24 Kasım’da Rus savaş uçağının düşürülmesinin sonrasında Rusya, Suriye’ye karadan havaya S- 400 füzeleri yerleştirdiği için Türkiye, IŞİD’le mücadele birliği içinde yer almasına rağmen füze tehdidi sebebiyle IŞİD’e yönelik hava operasyonlarına katılamıyor.
10 Ay Sonra Tekrardan
24 Kasım 2015 tarihine kadar yalnızca 11 kez IŞİD’i hedefleyen hava harekâtlarına destek verebilen Türkiye, daha sonra sınır hattındaki IŞİD hedeflerine karşı yalnızca Fırtına obüsleri ile çok namlulu roketatarları kullanmak zorunda kalmıştı.
“Üçlü Mekanizma” toplantısında uzlaşmaya varılmasından sonra Türk savaş uçakları, aşağı yukarı 10 ay sonra tekrar Suriye’de IŞİD hedeflerine yönelik hava taarruzlarına katılabilecek. Rusya, Türk savaş uçaklarının ABD liderliğindeki birlik gücü kapsamında Suriye Hava Sahası’nı kullanabileceğini Şam yönetimine bildirecek.
İki ülke askeri makamları arasında kurulacak olan koordinasyon mekanizması vasıtası ile Türkiye ve Rusya, iki ülke uçaklarının sınır hattındaki dinamikliğinden haberdar olacak. Hava sahası ihlali yapılmaması için daha önceden koordinat ve zaman bildirilecek.
Hava sahası konusu ile ilgili bir sorun yaşanmaması için iki ülke hava kuvvetleri arasında da kırmızı hattın kurulabileceği ifade edildi. İki ülke başta IŞİD olmak suretiyle Suriye içinde radikal nedenler ile ilgili istihbarat toplamada da işbirliğine gidecek. Türkiye, bilhassa mahalli nedenlerle yüz yüze temasa geçerek topladığı istihbarat bilgilerini birliği oluşturan güçlerin yanı sıra Rusya ile de paylaşmayı planlıyor.
Mevlüt Çavuşoğlu Doğruladı
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, özel bir kanala verdiği beyanatta gündeme dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Çavuşoğlu, İncirlik Üssü’nde darbe girişimini sağlayan hainler olduğunu ve bu nedenden dolayı bu kişilerin ayıklanması gerektiği için doğal olarak bazı faaliyetlere kısıtlama getirildiğini belirterek “Bundan sonraki süreçte yine aktif bir biçimde uçaklarımızla DAEŞ’e yönelik operasyonlara katılacağız. Biz uçak düşürme olayından sonra da Rusya’ya ‘Sizin vurduğunuz yerlerde siviller ölüyor. Buralara öncelik vermeyin. Bu süreçte hep beraber DAEŞ’e odaklanalım’ diye çağrılarda bulunduk. İlişkilerimizin bu süreçte koptuğu noktada bile biz bu çağrıları Rusya’ya her zaman yaptık… Esed konusu ile ilgili farklı düşünüyoruz diye bütün Suriye konusu ile ilgili diyaloğu sona erdirmek veya diğer tutumlar içine girmek doğru olmaz” dedi.
Türkiye ile Rusya arasındaki en sıcak konulardan bir tanesi de muhalifler ile ordunun kanlı çatışmalarına sahne olan Halep oldu. Rusya, Halep ve çevresine sivillere insani yardım ulaştırmak isteyen Türkiye’nin taleplerini karşılama konusu ile ilgili işbirliğine açık olduğu mesajı verdi. Türkiye, BM’nin ateşkes çağrısına uyulması için Rusya’nın desteğini de istedi.