Her yıl kutlanılan ve baharın gelişi olarak tanımlanan Nevruz Bayramı’na çok kısa bir süre kala Nevruz Bayramı’nın ne zaman kutlandığı sorusu oldukça sık olarak araştırılmaya başlandı. Tarihimizden günümüze Nevruz’un nasıl geldiği, gelenek ve göreneklere göre nasıl kutlandığı ile ilgili bütün bilgilere bu başlık altında ulaşabileceksiniz.
Nevruz ne zaman kutlanır?
Nevruz Bayramı genel olarak medeniyetler arasında farklı zamanlarda kutlanmaktadır. Toplulukların bazıları Nevruz Bayramını 21 Mart’ta kutlarken, Kuzey yarım kürede ise ilkbaharın başlangıcını temsilen 22 Mart ya da 23 Mart’ta kutlanmaktadır. Astrolojik olarak bakıldığında ise Nevruz günü olan 21 Mart tarihi burçlar çizelgesinde ilk sırada bulunan Koç burcunun başlangıç günüdür.
Türklerde Nevruz Bayramı
Nevruz Bayramlarında Orta Asya’da geleneksel olarak sümelek pişirilmektedir. Sümelek buğdaydan yapılan bir çeşit tatlı türüdür. Nevruz, ( Göktürklerin ) Türklerin Ergenekon’dan demirden dağı eritip çıkmalarını, doğanın uyanışını ve baharın gelişini temsil etmektedir. Doğu Türkistan’dan Balkanlara dek bütün Türk kavimleri ve topluluklarınca Nevruz Bayramı M.Ö. 8.yüzyıldan günümüze dek her sene 21 Mart tarihinde kutlanır.
Türkiye’de bir gelenek, Türk Cumhuriyetleri’nde ise resmi bir bayram olarak kutlanan Nevruz , 1995 senesinden itibaren Türkiye Cumhuriyeti tarafından da Bayram olarak kabul edildi. Türk Takvimi’nde bir gün 12 bölüme ayrılır ve bölümlerin her birine çağ adı verilirdi. Bir çağ iki saat olarak, dolayısıyla da bir gün de 24 saat olarak kabul edilirdi. Her bir çağ ise sekiz adet Kehten oluşur. Yılbaşı olarak gece ile gündüzün eşit olduğu 21 Mart Nevruz Bayramı olarak kutlanır. Yeni yılın başladığı bugüne ise ana Yılgayak adı verilir.
Melikşah’ın Celali Takvimi ve Oniki Hayvanlı Takvim’de yılbaşı olarak kabul edilen 21 Mart, Divânu Lügati’t-Türk’te de ilkbaharın gelişi olarak belirtilmektedir. Türk musikisi ve edebiyatına da Nevruz, Nevruz-ı Arap, Nevruz-ı Asıl, Nevruz-ı Hicaz, Nevruz-ı Bayati, Nevruz-ı Seba ve Nevruz-ı Acem olarak girmiştir. Tarih boyunca pek çok devlet tarafından gelenek ve bayram olarak kutlanmıştır.Bunların başında ise Eski Mısır, Anadolu Beylikleri, Safavi,İran, Sasani, Moğollar, Selçuklular ve Osmanlı Devleti gelir.
Nevruz Bayramında düzenlenen etkinlikler nelerdir?
Nevruz etkinlikleri ve Nevruz Bayramı dahilinde Yurt genelinde, ”Türk kültüründe Nevruz” temalı, tüm özel ve resmi öğretim kurumlarında kompozisyon, şiir ve resim yarışmaları düzenlenmekte ve yarışmalarda başarılı olan öğrenciler ise ödül olarak Ankara’da düzenlenen Nevruz programlarına götürülmektedir.
Nevruz Bayramı kapsamında aynı zamanda kültürlere ait geleneksel kıyafetler giyilerek yörelere ait danslar yapılır. Çocuklara tişört, yap-boz, topaç, kültür haritası, folklorik bebek ve boyama kitabı gibi eğitici oyuncak ve hediyeler dağıtılmaktadır.